KURBAN İBADETİ VE FAZİLETİ
Muallim Osman - Kurban ibadeti Hz.Âdem aleyhisselamdan bu yana devam edegelen bir ibadettir. Bilindiği üzere ilk Kurban, Hz.Adem'in iki oğlunun Kurbanıdır. Yüce Allah, Kur’anda bunu şöyle haber verir: "Ya Muhammed! (s.a.v.) onlara Ademin iki oğlunun kıssasını doğru olarak anlat. İkisi de birer Kurban sunmuşlardı da birininki (Hâbil) kabul edilmişti, diğerinin ki ise (Kâbil) kabul edilmemişti." (Maide -27)
Hz.İbrahim aleyhisselam da bir çocuğu olursa onu Allah'a Kurban edeceğine dair Rabbine söz vermişti de oğlu olmasına rağmen, zamanla bu sözünü unutmuştu. Bir gün rüyasında bu sözü kendisine hatırlatılınca hiç tereddüt etmeden oğlu İsmail'i Allah'a Kurban etmek için gereğini yaptı. Cenâbı Allah, Hz.İbrahim'in sözünde sâdık olduğunu gördü ve ismâil’in yerine Kurban edilmek üzere Ona Cebrâil ile Kurbanlık bir koç gönderdi ve Hz.İbrahim oğlu İsmâil’in yerine o koçu Kurban etti. Yüce Allah, Kur’anda bunu şöyle bildirir; "Ey İbrahim! Gerçekten rüyana sadakat gösterdin. Şüphe yok ki biz iyi işler yapanı böyle mükafatlandırırız. Muhakkak ki bu açık bir imtihandı. Biz ona (oğluna karşılık) fidye olarak büyük bir Kurbanlık verdik." (Saffat -105-107)
İslam dininde Kurban; Hicretin ikinci senesinde emredilen bir ibadettir. Yüce Allah, Kur’anda şöyle buyurur: "Ey Resulüm! Biz sana Kevseri verdik. O halde namaz kıl ve Kurban kes." (Kevser 1-2) Peygamberimiz, hicretin ikinci senesinden itibaren, vefat edinceye kadar Bayram namazını kılmış ve Kurbanını aksatmadan kesmiştir. Peygamberimiz Kurban kesmeye gücü yettiği halde, Kurban kesmeyenleri cimrilerin en kötüsü olarak vasıflandırmış ve şöyle buyurmuştur: "Cimrilerin en kötüsü, Kurban kesmeye gücü yettiği halde Kurban kesmeyendir."
Bazı fıkıh âlimleri Kevser sûresini delil gösterilerek şu hükmü vermişlerdir; Allah Kurban kesmeyi Peygamberimize emrettiği için Ona farz, diğer müminlere sünnettir. Şâfî, Mâlikî ve Hambelî mezhebine göre de sünnettir. Hanefî mezhebine göre ise gücü yeten her müslümanın Kurban kesmesi vâciptir. Gücü yetmekten maksat ise; hür bir iradeye sahip olmak, zaruri ihtiyaçlarını karşılayacak geliri dışında 85 gram altın veya o değerde bir paraya sahip olmaktır. Ama bugün pek çok müslüman durumu iyi ise yani geçimi dışında Kurbanlık hayvan alacak kadar parası varsa, Rabbine bir şükür ifadesi olarak Kurban kesmektedir.
Kurban çok feyizli bir ibadettir. Kurban ibadeti; Allah için yapılan bir fedâkarlıktır. Allah'ın vermiş olduğu nimetler için yapılan bir şükür ibadetidir. Müslümanın, Allah rızası için canını, malını ve servetini tereddütsüz sarf edebileceğinin bir ifadesidir. Kurban sayesinde insan; öncelikle Allah’ın emrini yerine getirmiş olduğu için Allahın sevgisini, rızasını ve mükafatını kazanmış olur. Kurban kesen insan; kurbanın etinden kendisinin, çoluk çocuğunun yemesiyle, insanlara ikram etmesiyle, pay olarak dağıtmasıyla Allahın verdiği nimetleri Allah rızası için yakınlarıyla, fakir ve yoksullarla ve diğer insanlarla paylaşabilmenin hazzını ve feyzini yaşar. Bu sayede Allahın sevgisini, rızasını ve hoşnutluğunu kazınır. Yoksa Yüce Allah’ın ete ve Kurbana ihtiyacı yoktur. Allah bu ibadeti yukardaki faziletler için kullarına emretmiştir. Bu konuda Yüce Allah Kur’anda şöyle buyurur: "Elbette Kurbanların ne etleri ne kanları Allaha ulaşmaz. Fakat Allah'a ancak sizin takvanız (ihlaslı ameliniz) ulaşır." (Hac -37)
İnsanlar, ihtiyaçları için her gün binlerce hayvan keserler, ama bu hayvanların etini sadece zengin olanlar ve maddi imkanları yerinde olanlar yer. Halbuki Kurban Bayramında kesilen Kurbanların etinden; başta Kurbanın sahibi olmak üzere, ev halkı, misafirler, fakirler ve yoksullar yer. Belki bir yıl boyunca evine et alamayanlar, Kurban sayesinde birkaç gün et yeme imkanı bulurlar. Bundan dolayı Kurban, Allah için yapılan bir ibadet olmanın yanında İman kardeşliğini ve Sosyal Yardımlaşmayı güçlendiren ve feyizlendiren bereketli bir ibadettir. Onun içindir ki Kurbanı ikamet mahallinde, bulunduğu yerde kesmek daha efdâl ve daha faziletlidir.
İslam dininde Kurban, sadece koyun, keçi, sığır ve deve cinsi hayvandan kesilebilir. Bunların dışındaki hayvanlardan Kurban olmaz. Bir koyun veya keçi ancak bir kişi tarafından Kurban edilebilir. Sığır, manda ve deve ise bir kişi tarafından Kurban edilebileceği gibi hayvanın büyüklüğüne göre birden yedi kişiye kadar ortaklaşa Kurban edilebilir. Kesilen Kurbanın etinden sahibi yediği gibi ev halkına, misafirlerine ikram eder, bir bölümünü de fakir ve yoksullara pay olarak dağıtır. Kesilen Kurbanın her azası için sahibine sevap ve mükafat vardır. Bakınız bu konuda peygamberimiz ne buyuruyor: " Size müjdeler olsun! Kesilen Kurbanın derisindeki tüylerin sayısı kadar size sevap vardır. Kanının her damlası için mükafat vardır. Yarın Ahirette o sizin tarafınıza (sevap olarak) konur..” Kurban Bayramında kesilmesi gereken Kurbanlar; Kurban Bayramının ilk üç gününde kesilir. Kurbanınız makbul, Bayramınız mübarek ,ömrünüz feyizli ve bereketli olsun!..
