FITIR SADAKASI

FITIR SADAKASI

Fıtır Sadakası; Hicretin ikinci yılında oruçla birlikte farz kılınan mâli bir ibadettir.

Fıtır sadakasına kısaca “Fitre” de denir. Yüce Allah Kur’anda: Bakara Sûresi 184. ayetinde şöyle buyurur: “Oruç sayılı günlerdedir, ona gücü yetenlerin bir de bir yoksulu doyuracak kadar fidye (fitre) vermesi gerekir. Kim bir iyiliğin fazlasını yaparsa onun için artan bir iyilik olur….”

Bu bağlamda Fıtır sadakası (fitre); kendisine oruç farz olan ve oruç tutmaya gücü yeten her mü’minin her sene Ramazan ayında vermekle mükellef olduğu Farz-vâcip bir sadakadır. Fitrenin en alt sınırı; bir yoksulun bir günde sabah-akşam karnını doyurabileceği bir yiyecek veya onun bedeli olan para kadardır. Ebû Said Elhudri şöyle der: “Biz Rasûlullâh zamanında fitreyi yiyecek maddelerinden 1 sâ’ (3 kg) olarak verirdik.

O zaman bizim yiyeceğimiz; arpa, kuru üzüm, hurma ve yağı alınmış kuru çökelek idi.” Amma Rabbimiz Allah yukardaki ayette (Bakara-184) öğütlediği gibi daha çok verenlerin ecir ve mükafatı elbette daha çok olacaktır. Diğer sadakalarda olduğu gibi Fitre; kişinin bakmakla yükümlü olmadığı fakir ve yoksul olan müslümanlara verilir. Yukardaki ayet gereği oruç tutmakla mükellef olan Müslümanlar fakir olsun, zengin olsun her sene Ramazan ayında Fıtır sadakası verirler. Hattâ sadece kendilerinin değil, mükellef olmadığı halde aile fertlerinin tümü için de ayrı ayrı fitre verirler.

Böylece Ramazan ayının feyiz ve bereketinden daha çok hissedar olmaya çalışırlar.

Rabbimiz Allahın emrettiği her ibadette insanlar için mutlaka ferdi ve ictimai, dünyevi ve uhrevi pek çok hikmetler ve faydalar vardır. Fıtır sadakası da öyledir. Tüm iyilik ve yardımlarda olduğu gibi Fıtır sadakası da; bu dünyada müslümanlar arasında sevgi, saygı, kardeşlik ve yardımlaşma bağlarını kuvvetlendirir, sosyal yardımlaşmayı ve dayanışmayı, toplumsal birliği ve sosyal barışı tesis eder, insanı Allaha daha çok yaklaştırır, O’nun rızasını ve hoşnutluğunu ve mükafatını kazandırır, insanı Cehennem ateşinden koruyan bir kalkan, Cennet nimetlerine kavuşturan bir akçe olur.

Peygamberimiz bir hadisinde şöyle buyurur: “Yarım hurma ile de olsa kendinizi Cehennem ateşinden koruyun.” Fıtır sadakasının maddi miktarına bakıldığında; bu küçük bir meblağ olarak görülse de onun Allah katındaki değeri oldukça kıymetlidir. Zira yüce Allah Kur’anda şöyle buyurur: “Mallarını Allah yolunda harcayanların durumu, yedi başak bitiren ve her başakta yüz tahıl tanesi bulunan bir tohum gibidir.

Allah dileyene kat kat verir. Allah lütfu bol olandır, O, hakkıyla bilendir.” (Bakara- 261) Bu anlamda peygamberimiz de bir hadisinde şöyle buyurur: “Bazen bir dirhem, bin dirhemi geçer.” Bu ayetten ve bu hadisten anlıyoruz ki; verilen sadakanın çokluğundan ziyade niyet ve samimiyet önemlidir. İhlasla verilen az sadaka cimrilikle ve gösterişle verilen çok sadakadan üstündür. Fıtır sadakası; veren için belki çok küçük bir miktar olabilir, ama ona ihtiyacı olanlar için çok büyük değer ifade eder. Şunu biliniz ki, suyun gözünde oturanlar için bir tas suyun pek önemi yoktur, ama çölde susuzluktan kıvranan biri için bir tas su çok şeydir!.

İşte fakir, muhtaç ve yoksul için Fitre de böyledir!. İnsan sevdiği şeylerden Allah için infak, ikram ve tasadduk etmek suretiyle bir yandan insanların duâsını kazanırken diğer yandan da Yüce Allah’ın sevgisini, rızasını, rahmetini ve mükafatını kazanmış olur. Sevgili Peygamberimiz Hz.Muhamed aleyhisselam, bir hadisinde şöyle buyurur: “Kim aç bir kimseyi doyurursa, Allah da o kimseye Cennet meyvelerinden ikram eder. Kim çıplak birini giydirirse Allah da o kimseye Cennet elbiselerinden giydirir.”

Fitre ve diğer sadakalarla aç, yoksul ve muhtaç insanların yardımına koşmak; insanı kibirden, cimrilikten, nefse ve mala olan düşkünlükten kurtardığı gibi o kimseyi hem cömert, hem de takvâ sahibi yapar.

Cimrilik ve tamahlık insanı Cehenneme sürüklerken, cömertlik ve takvâ; insanı Cehennem ateşinden korur ve onu Cennete götürür. Fıtır sadakası da öyledir. Fıtır Sadakası; müslümanın Ramazan ayında işlemiş olduğu küçük günahlar ile diğer bazı kusur ve hatalarının bağışlanmasına da vesile our.

Allah Kur’anda şöyle buyurur: “Gece-gündüz, açık ve gizli mallarını Allah için harcayanların mükafatını Rab’leri verecektir. Onlara korku yoktur, onlar üzülmeyeceklerdir de.” (Barka-274) Fitrelerin Bayram Namazından önce verilmesi gerekir. Ama daha önce verilirse daha güzel olur. Bu konuda peygamberimiz şöyle buyurur: “Kim onu Namazdan önce verirse yerinde bir zekat olur. Kim de onu Namazdan sonra verirse O, sadakalardan bir sadaka olur.”

Niyetiniz hâlis, orucunuz, ibadetleriniz, duâlarınız ve fitreniz makbul, ömrünüz feyizli ve bereketli olsun!..

(muallimosman)