İNSAN NE SÖYLEDİĞİNE BAKSIN
muallimosman- İnsan konuşan bir varlıktır. Bu nedenle insan; duygu ve düşüncelerini, istek ve arzularını, dilek ve temennilerini çoğu kez konuşarak ifade eder. Ancak insan, konuşmalarında çoğu kez, bilerek veya bilmeyerek, isteyerek veya istemeyerek hata ve yanlış yapar, kötülük yapar ve günaha girer. Bu nedenle insan konuştuğu sözlere dikkat etmeli. Çünkü, Konuşulan her söz konuşan kimsenin lehine veya aleyhine olarak kendisine geri döner. Buna bir misal verecek olursak; Bir insan karşılaştığı bir arkadaşına “Selâmün aleyküm” sözüyle selam verse, arkadaşı da ona “Aleykümüsselam” diyerek selamını iade eder ve bu güzel söz söyleyene tekrar güzel bir sözle geri döner. Peygamberimizin: “Her güzel söz bir sadakadır” müjdesi gereğince bu güzel sözden dolayı bu iki kişi ayrıca Cenâbı Allah’tan birer sadaka sevabı kazanırlar. Bu da kendilerine Allah’ın rahmeti ve mükafatı olarak geri döner!. Bir de bunun tersini düşünelim. Eğer bir kimse karşısındaki birine her hangi bir nedenle küfredecek olsa, veya hakaret edecek olsa o da aynı veya benzeri bir küfürle o sözü ona geri iade eder. İş bununla da kalmaz. Bu iki kişi arasında bir hoşnutsuzluk oluşur. Bununla da kalmaz, küfreden kişi Allah’ın haram kıldığı ve günah saydığı bir fiili işlediği için günaha girer. Ayrıca karşısındaki de eğer kendisine küfürle cevap vermişse onu da günaha teşvik ettiği için bir de oradan günah kazanır. Ayrıca karşısındaki insan da sabretmeyip o da küfürle cevap verdiği için o da günaha girer. Ve bütün bunların karşılığı yarın kıyamet günü karşılarına günah olarak ve aleyhlerine ceza olarak geri döner ve bu iki kişi cehennem azabına müstehak olur. Çünkü her kötü söz bir kötülüktür, Kul Hakkına tecavüzdür ve büyük günahtır. Onun için insan, ne konuştuğuna bakmalıdır.Yani ağzından çıkanı kulağı duymalıdır. Yapılan konuşmalar kırıcı, tahrik ve tahkir edici değil, yapıcı ve tebşîr edici olmalıdır, ahlaka ve âdâba uygun olmalıdır. Zira Cenâbı Allah Kur’anda şöyle buyurur: “Kim zerre miktarı kötülük yaparsa cezasını görecektir. Kim de zerre miktarı iyilik yaparsa mutlaka mükafatını görecektir.”(Zilzâl-7,8)
Cemiyete baktığınızda; insanları görürsünüz ki, çok konuşurlar, din adına konuşurlar, toplum adına konuşurlar, ilim adına konuşurlar, nefisleri adına konuşurlar. Ama bazı insanlar görürsünüz ki onlar çoğu kez yalan ve hurâfe sözlerle konuşurlar. Gıybet ederler, dedikodu yaparlar, müstehcen konuşurlar, hayasız konuşurlar, küfürle konuşurlar, yüksek sesle konuşurlar, hakaretler ederek konuşurlar, v.s. Ama,onlara sorsanız kendilerinin iyi ve doğru konuştuklarını söylerler veya kendilerini öyle sanırlar!. Halbuki peygamberimizin ifadesiyle; ‘Konuşulan her söz; ya bir faydayı celbetmeli veya bir kötülüğü defetmelidir.’ aksi halde; bu amacın dışında konuşulan her konuşma; her söz insana zarar vermekten ve günah kazandırmaktan ve zaman israfından başka bir şeye yaramaz. İnsan, sırf konuşmak için konuşursa yukarda ifade ettiğimiz gibi pek çok hata ve yanlış yapar, kötülük yapar ve günah kazanır. Onun için büyükler; “Mecliste ârif ol! Kelamı dinle, el iki söylerse sen bir söyle!” “Kırk kere düşün bir kere konuş”, demişler.
İnsanın kalbindeki hazinelerden biri de sözlerdir. Dudaklar bu sözlerin kilidi, dil de anahtarıdır. İnsana düşen ise; o kilidi ve anahtarı kullanırken çok dikkatli ve ölçülü olmasıdır!.. Zîra, kalblerde öyle kötü ve zararlı sözler vardır ki; bunlar zehirli birer ok gibidir, muhatabını öldürür veya yaralar, söyleyeni de günaha ve cehennem ateşine sürükler. İşte insan, bu tür kötü ve çirkin sözleri konuşmaktan şiddetle kaçınmalıdır. Kalblerde; öyle de iyi ve güzel sözler vardır ki; onlar bal gibi tatlı, zemzem gibi şifalı, mis gibi güzel kokuludur. İşte insan, böyle sözleri konuşmalıdır ki, hem insanlara faydalı olsun, kendisi de hem insanlar nezdinde hem de Allah katında değerli ve faziletli olsun, ahiretteki mükafatı da güzel ve tatlı olsun. Her şeyin iyisi ve kötüsü, faydalısı ve zararlısı olduğu gibi sözlerin de iyisi ve kötüsü, faydalısı ve zararlısı vardır. Akıllı insan; aklından geçen her şeyi konuşmaz. Ama her konuştuğunu, düşünerek, tartarak ve seçerek iyi ve faydalı olanları konuşur. Yoksa susar!. Atalarımız ne demiş; “Söz gümüşse sükût altındır.” Bu konuda sevgili peygamberimizin şu öğüdü herkesin kulağına küpe olmalıdır: “Allah’a ve âhiret gününe inanan kimse ya hayır (iyilik) konuşsun, ya da sussun.” Sözleriniz güzel, ameliniz sâlih, ibadetleriniz makbul, ömrünüz feyizli ve bereketli olsun!..
