İNSAN SÖZÜYLE DEĞERLİDİR
Duygu ve düşüncelerin, istek ve arzuların sözcüklerle, kelimelerle ifade edilmesine “Söz” denir. Bazı sözler vardır ki, kötü, çirkin, zararlı, zehirli, yaralayıcı ve öldürücüdür. Bazısı da iyi ve güzeldir, bal gibi tatlı, zemzem gibi şifalı ve doyurucu, yağmur gibi bereketli ve feyizlidir. İnsan konuşurken mutlaka sözlerin temizini, iyisini ve güzelini, faydalısını ve feyizlisini seçmeli ki, sözü de güzel olsun, kendisi de güzel olsun. Sözü de değerli olsun, kendisi de değerli olsun. İnsanın bilgili olup olmadığı, kültürlü olup olmadığı, iffetli ve edepli olup olmadığı doğru ve dürüst olup olmadığı konuşmalarıyla ve sözleriyle anlaşılır. Öyle sözler vardır ki, insanı yüceltir ve faziletli kılar. Öyle sözler de vardır ki; söyleyeni konuşanı alçaltır ve rezil eder. Büyüklerin dediği gibi “Söz vardır rezil eder, söz vardır vezir eder.”
Bu nedenle Rabbimiz Allah, kötü, çirkin ve zararlı olan sözleri zemmeder, haram kılar ve günah sayar, iyi, güzel, doğru ve faydalı olan sözleri ise över ve öğütler ve güzel sözleri mükafatlandırır. Rabbimiz Allah Kur’anda şöyle buyurur: “Ey iman edenler! Allah’tan korkun ve doğru söz söyleyin. Böyle yaparsanız Allah, işlerinizi düzeltir ve günahlarınızı bağışlar.” (Ahzab-70) Sevgili peygamberimiz Hz.Muhammed aleyhisselam da bir hadisinde: “Her güzel söz sadakadır” buyurarak her güzel sözün Allah katında üstün bir değeri ve üstün bir mükafatı olduğunu müjdelemiştir.
Unutmayın! İnsan, gerek Allah katında olsun ve gerekse insanlar nezdinde olsun, her zaman söylediği sözlere göre değer kazanır. Her şeyin doğrusu ve yanlışı, iyisi ve kötüsü, güzeli ve çirkini, temizi ve kirlisi, faydalısı ve zararlısı olduğu gibi sözlerin de; doğrusu ve yanlışı, iyisi ve kötüsü, temizi ve kirlisi, güzeli ve çirkini, faydalısı ve zararlısı vardır. Nasıl ki, insan her şeyin temizini ve iyisin, güzelini ve faydalısını seçiyorsa, konuştuğu sözlerin de doğrusunu, iyisini, temizini, güzelini ve faydalısını seçmeli, güzel ve faydalı sözler söylemeli. Rabbimiz Allah, bu konuda peygamberimize şu uyarıyı yapmıştır: “Yâ Muhammed! İnsanları Rabbinin yoluna hikmetli ve güzel sözlerle çağır!” (Nahl-125) Bu uyarı bizler için de geçerlidir. Çünkü insan sözleriyle kazanır veya kaybeder.
Mü’min, muhatabı kim olursa olsun, onunla konuşurken sözleri mutlaka güzel ve nezih olmalıdır, feyizli ve hikmetli olmalıdır. Sözler kavgayı değil barışı davet etmelidir, nefreti değil, sevgiyi aşılamalıdır. Kini ve düşmanlığı değil, kardeşliği ve barışı güçlendirmelidir. Sözler insanlara ışık tutmalı, doğru yolu göstermeli, Hak ve hakikati anlatmalı. Konuşulan sözler bunları içermiyorsa susmalı. Çünkü, konuşup kendisine ve çevreye zarar vermektense, kötü ve çirkin sözlerle günah kazanmaktansa susmak daha hayırlıdır. Zira Sevgili peygamberimiz bir hadisinde şöyle buyurur: “Allaha ve âhiret gününe inanan kimse; ya hayır söylesin ya da sussun!”
Burada bir husussu daha belirtelim. İnsanın sözleri güzel ve değerli olduğu gibi söz söyleme üslûbu da güzel ve nezih olmalı. Dili tatlı olmalı. Bağırarak, sesini yükselterek, kızarak, öfkelenerek kaba bir şekilde söylenen iyi ve güzel sözler çoğu kez faydadan ziyade zarar verir. Peygamberimiz Hz.Muhammed daima yumşak ve nezih konuşurdu. Bu konuda Rabbimiz Allah peygamberimize şöyle iltifat etmiştir: “O zaman sen Allah'ın bir rahmeti olarak onlara yumuşak davrandın! Şayet kaba, katı yürekli olsaydın, hiç şüphesiz onlar, etrafından dağılıp giderlerdi..” (Ali imran-159)
Mü’min; kötü, çirkin, kırıcı, küfürlü haram sözlerden şiddetle kaçınmalıdır. Çünkü kötü söz muhataba atılan ok gibidir, muhatabı ya öldürür ya da yaralar. Ve her şeyin yarası iyileştiği halde ‘Dil yarası’ kolay, kolay iyileşmez. İyileşse bile mutlaka kötü bir iz bırakır. Ayrıca Kötü söz kul hakkına tecavüz olduğu için Allah katında büyük günahtır. Hesabı da cezası da ağırdır. Şunu iyi biliniz ki, kötü, çirkin ve haram sözlerin konuşulduğu meclislere ancak şeytan misafir olur ve oradaki insanlar arasına fitne ve düşmanlık sokmaya çalışır.. Güzel ve faydalı sözlerin konuşulduğu meclislere ise insanlar misafir olduğu gibi melekler de misafir olurlar ve orada bulunanlar için Allaha hayır duâda bulunurlar. Kötü söz konuşanlar için; "Sakın onunla muhatap olmayın onun ağzı bozuk" derler. Güzel ve tatlı söz konuşanlar için de "Ne güzel insan! Konuşurken sanki azgından bal akıyor." derler. Biz ikincisi olalım. Öyle değil mi!. Çünkü insan sözleriyle değerlidir. İmanınız kavi, sözünüz güzel ve değerli, ömrünüz sağlıklı, huzurlu ve feyizli olsun! (muallimosman)
Yorum Yazın