İSLÂMİYET VE FEN
Orta Doğu uzmanı Fransız Roger Foehrle, “L’İslam pour les Profs” (Öğretmenlere İslâm) adlı kitabında Avrupa’da İslâm ve Müslümanlar hakkında şunları yazıyor:
ø Ebû Bekr-i Râzî (vefâtı 935) zamanının tıp bilimini 30 ciltte topladı. Kendisi de 100 kadar tıbbî eser yazdı. 18. yüzyıla kadar bunların 40 defa yeni basımı yapıldı. Asırlarca Avrupa üniversitelerinde okutuldu. Râzî, özellikle çiçek ve kızamık hastalıkları üzerine yazdığı eser ile meşhur oldu.
ø Doktor İbni Sînâ da, bir tıp ansiklopedisi yayınladı. Bu ansiklopedi geçen yüzyıla kadar Avrupa üniversitelerinde ders kitabı olarak okutuldu.
ø İbni Kâtip (vefâtı 1374) vebânın dokunmayla bulaştığını keşfetti.
ø Ali bin Îsâ, göz hastalıkları ve tedâvi şekilleri hakkında buluşlar yaptı.
ø 9’uncu asırda bile doktor olabilmek için özel imtihanlardan geçmek gerekiyordu. İlâç sanatı o kadar gelişmişti ki, 1200’de Malaga’dan botanikçi İbni Baytar, 1400 farklı ilâç adını kayıtlara geçirmişti. Endülüs’te hem kişiler, hem de0 kurumlar ilâç ihtiyacını eczânelerden0 sağlarlardı.
ø Mısırlı doktor İbni0 Nefis de, kan dolaşımı üzerine ilk denemeyi yapmıştır. Bu düzeydeki bilgilere Avrupa ancak 1700’lü0 yıllarda ulaşabildi.
ø Arap astronomları, ay0 ve gezegenlerin0 yönlerini tespit edecek kadar başarılı çalışmalar yapmışlardı. Med-Cezir, nehirler, gök kuşağı, seher kızıllığı konularında da çok erken gerçekleştirilen bilimsel çalışmalara rastlıyoruz.
ø Binli yıllarda Müslüman gök bilimciler, yeryüzünün yuvarlak olduğunu keşfetmişlerdi. Kopernik ve Kepler çalışmalarını bu buluşlardan hareketle yürüttüler.
ø 1400’lü yıllarda Müslüman haritacılar Sicilya ve Mayorka’da deniz yolu için harita çizerken rakipleri yoktu. Atlas, Arapça bir kelimedir. Vasco dö Gama, deniz yoluyla Hindistan’a giderken yanına Müslüman yol gösterici İbni Mecid’i aldığında ne yapacağını biliyordu. Onun bütün bilgisinden faydalandı.
Yorum Yazın