KABİR ve KABİR ZİYARETLERİ

KABİR ve KABİR ZİYARETLERİ

Rabbimiz Allah, Kur’anda; “Her nefis ölümü tadacaktır.” (Ali İmran-185) buyurduğu gibi bu dünyada yaşayan her insan; kendisi için Allah’ın takdir ettiği ömrü yaşar ve eceli geldiği zaman ölümü tadar ve ölür.

Ölen insanlar Kabirlere (Mezar) defnedilir. Kabristanlar ölen insanlar için geçici birer âhiret durağıdır. Orada sadece bedenler olur, onlar da bir müddet sonra çürür toprak olur. Ruhlar ise Yüce Rabbimizin katında “Berzâh âlemi” denilen yerde hesap gününe kadar bekler. Hesap günü geldiğinde ise ruhlar tekrar cesetlerine döner ve o gün tüm mevtalar canlanır diri ve canlı olarak Allahın huzuruna çıkarlar. Kabristanlar yaşayan insanlar için Ölümü, Kıyameti, Mahşeri, Hesab Gününü, Cenneti ve Cehennemi hatırlatan birer tefekkür mekanlarıdır. Gerek cenaze defin merasimlerinde ve gerekse diğer zamanlarda Kabirleri ziyaret eden veya oradan geçen insanlar; ölümü ve ahireti hatırlarlar, Hesap gününü hatırlarlar ve bu vesileyle ölüme ve ahirete ne kadar hazırlıklı olduklarının muhasebesini yaparlar. Varsa hatâ ve yanlışlarından, günahlarından tevbe istiğfar ile dönerler. Aşırı dünya hırsı nedeniyle işledikleri kötülüklerden ve günahlardan vazgeçerler. Allah’ın emir ve yasaklarına uymaya, ibadetlerini yapmaya, kötülüklerden kaçınmaya ve sâlih amellerini çoğaltmaya gayret ederler.

Kabristan ve kabirlerle ilgili geçmişten günümüze birçok doğru veya yanlış gelenekler oluşmuştur. Ölen kişinin asaletine veya mevkisine göre çeşitli nitelikte kabirler yapılmış. Orada yatan mevtalar için ağıtlar yakılmış, ölenin sevdiği eşya ve yiyeceklerden hediyeler götürerek kabirlere konmuş. Zengin ve imtiyazlı kişilerin kabirleri daha gösterişli ve daha görkemli yapılmış. (Anıt mezar-Kümbet,Türbe. v.s gibi) Aynı cahiliye âdetlerinin benzerleri gününümüzde de yapılmaktadır. Maalesef bunlara bazı müslümanlar da uymaktadır. Biliniz ki, Kabristandaki kabirlerin mermer ve tunçtan gösterişli bir şekilde yapılması, altın yaldızlarla ve yazılarla süslenerek gösterişli hale getirilmesi Allahın razı olmadığı cahiliye âdetleridir. Böyle bir görüntü mevtayı da rahatsız eder, Rabbimizi de.. Çünkü Allah Kibri , israfı, ayrımcılığı, gösterişi ve riyayı sevmez!.. O yapılan şeylerin imani ve menevi yönden ölülere bir faydası da olmaz. Sadece o mezarı ihtişamlı halde yapanlar için bir kibir, gurur ve övünç vesilesi olur (?) o kadar.

Kabirlerin sade olması en efdali ve en güzelidir. Peygamberimizin inşâ ettiği Medinedeki “Cennetül Bâki” Kabristanlığı bunun en güzel bir örneğidir. Bir düşünün! Neden kabre konan müslüman mevtalar sade bir kıyafet olan beyaz kefenlerle defnedilirler de ipekten kumaşlara sarılmazlar?. Hacca giden mü’minler ihrama girerken neden hepsi bembeyaz bir kıyafete bürünürler? Çünkü, kibir ve riya olmaması için. Çünkü Rabbimiz Allah tevâzuyu ve sadeliği sever. Peygamberimiz bazı mü’minlerin câhiliye adetlerinden olan yukardaki yanlışlardan bazılarını yaptıklarını görünce müslümanları Kabir ziyaretinden menetti. Ama daha sonra mü’minler şuurlanınca, peygamberimiz mü’minlerin kabirleri islam adabına göre ziyaret etmelerine izin verdi ve şöyle buyurdu: "Ben size kabirleri ziyareti men etmiştim. Artık onları ziyaret edebilirsiniz. Çünkü onlar size ölümü ve ahireti hatırlatır.” Peygamberimiz de Mekke’den Medine’ye yaptığı bir yolculukta dönüşte Ebva köyündeki annesinin mezarını ziyaret etmiş ve onun için duâ etmiştir. Kabirleri temiz ve düzenli tutmak müstehaptır. Kabristanlara kış-yaz yaprağını dökmeyen ağaç ve süs bitkisi dikmek güzeldir. Kur’an ifadesiyle ağaçların dallarının ve yapraklarının da Allahı tesbih ettiğini düşünürsek, Kabristanlara dikilen fidanlar vesilesiyle orada günün ve gecenin her anında Allahın adı tesbih edilmiş olur. Bu da Allahın rahmetinin o kabristanlığa tecelli etmesine vesile olur. Peygamberimiz bir gün bir kabristanın yanından geçerken yerde gördüğü yeşil bir hurma dalını bir mezarın üstüne dikerek: “Bu dal kuruyuncaya kadar bu kişiye azab olunmaz” dediği rivayet olunur. Kabir ziyaretlerinde kabirleri çiğnemek ve üzerlerine oturmak doğru değildir.. Kabirde yatan mevtalar dünyadaki yakınlarından ve dostlarından sadece duâ bekler.. Kabristanda yatan mevtalara sunulacak en güzel hediye; onlar için yapılan güzel duâlardır. Müslümanların anne ve babalarının ve yakınlarının kabirlerini ziyaret etmeleri ve onlar için duâda bulunmaları müstehabtır. Kabir ziyaretleri genelde Bayram günlerinde ve mübarek günlerde yapıldığı gibi her zaman yapılabilir. Kabir ziyaretlerinde mevtalar için Allah’tan rahmet ve mağfiret istenir. Ahiret hesabının güzel olması için duâ edilir. Bunlar dışında başka şeylerin yapılması doğru değildir.Yüce Allah’ın bize tavsiye ettiği bir duâ örneği şöyledir; “Ey Rabbimiz! kıyamet gününde insanlar hesaba çekildiğinde beni, anamı, babamı ve mü’minleri bağışla.” İmanınız kavi, ameliniz sâlih, duânız güzel, ömrünüz feyizli ve bereketli olsun!..

(muallimosman)