KURBAN İBADETİ VE FAZİLETİ

KURBAN İBADETİ VE FAZİLETİ

Kurban Lügatte; “bağışlamak” “adamak”, “hediye etmek” “yakınlaşmak” gibi anlamlara gelir.

Dînî literatürde ise Kurban; “Kutsal varlıklara sunulan, adanan şey” demektir. Pekçok dinde Kurban ibadeti vardır. Tevhîdi dinlerde ise Kurban ibadeti ilk insan ve ilk peygamberi Hz.Âdem aleyhisselamdan bu yana devam edegelen bir ibadettir. Bildiğiniz gibi Kur’anda Hz.Adem'in iki oğlunun Kurban hadisesi ile Hz.İbrahimin oğlu İsmaili Kurban etme hadisesi anlatıılır. Tevhîdı dinlerin sonuncusu olan İslam dininde ise Kurban ibadeti; Hicretin ikinci senesinde sevgili peygamberimize vahyediilen şu ayetle emredilmiştir; "Ey Resulüm! Biz sana Kevseri verdik. (Cennette bir Havuz veya ırmak) O halde Rabbin için Namaz kıl ve Kurban kes." (Kevser 1-2) Peygamberimiz Hz.Muhammed aleyhisselam bu ayetin nazil olmasından sonra her sene kurbanını kesmiş ve bunu ashabına da öğütlemiştir. Peygamberimiz Kurban kesmeye gücü yettiği halde, Kurban kesmeyenleri cimrilerin en kötüsü olarak vasıflandırmış ve şöyle buyurmuştur: "Cimrilerin en kötüsü, Kurban kesmeye gücü yettiği halde Kurban kesmeyendir." Kurban; Allahın sevgisini ve rızasını kazanmak amacıyla ve ibadet maksadıyla uygun nitelikteki bir hayvanı belirlenen vakitlerde usulüne göre kesmektir. Allahın ibadet olarak kesilmesini emrettiği Kurban; Kurban Bayramında ve Bayramın ilk üç gününde kesilir. (Zilhicce ayı 10,11 ve 12.günleri) Bazı fıkıh âlimleri Kevser sûresini delil göstererek; “Allah Kurban kesmeyi Peygambere emretmiştir, Ona farz, diğer müminlere sünnettir.” demişlerdir.

Bu bağlamda Şâfî, Mâlikî ve Hambelî mezhebine göre Kurban kesmek sünnettir. Hanefî mezhebine göre ise; gücü yeten her müslümanın Kurban kesmesi vâciptir. Gücü yetmekten maksat ise; akıl bâliğ olmak, hür olmak, mukim olmak ve zaruri ihtiyaçlarını karşılayacak geliri dışında 85 gram altın veya o değerde bir paraya sahip olmaktır. Bu bağlamda durumu müsait olan pekçok müslüman Kurbanın feyiz ve sevabından hissedar olabilmek için geçimi dışında Kurbanlık hayvan alacak kadar parası varsa Rabbine bir şükür ifadesi olarak kurban kesmektedir. İslam dininde Kurban; sadece koyun, keçi, sığır, manda ve deve cinsi hayvandan kesilebilir. Bunların dışındaki hayvanlardan Kurban olmaz. Bir koyun veya keçi ancak bir kişi tarafından Kurban edilebilir. Sığır, manda ve deve ise bir kişi tarafından Kurban edilebileceği gibi hayvanın büyüklüğüne göre birden yedi kişiye kadar ortaklaşa Kurban edilebilir.

Kurban çok feyizli bir ibadettir. Kurban kesmek Allah için yapılan bir fedâkarlıktır. Allah'ın vermiş olduğu nimetler için yapılan bir şükür ibadetidir. Müslümanın canını, malını ve servetini Allah için tereddütsüz feda edebileceğinin bir ifadesidir. Kurban sayesinde insan; öncelikle Allah’ın emrini yerine getirmiş olduğu için Allahın sevgisini, rızasını ve mükafatını kazanmış olur.

Ayrıca kurbanın etinden kendisinin, çoluk çocuğunun yemesiyle, insanlara ikram etmesiyle, pay olarak dağıtmasıyla Allahın verdiği nimetleri Allah rızası için yakınlarıyla, fakir ve yoksullarla ve diğer insanlarla paylaştığı için de ayrı bir sevap kazanır. Yoksa Yüce Allah’ın ete ve Kurbana ihtiyacı yoktur. Allah bu ibadeti yukardaki faziletler için emretmiştir. Bu konuda Yüce Allah Kur’anda şöyle buyurur: "Elbette Kurbanların ne etleri ne kanları Allaha ulaşmaz. Fakat Allah'a ancak sizin takvanız (ihlaslı ve samimi ameliniz) ulaşır." (Hac -37) İnsanlar, beslenme ve gıda ihtiyaçları için her gün binlerce hayvan keserler, ama bu hayvanların etini sadece zengin olanlar ve maddi imkanı yerinde olanlar yer. Halbuki Kurban Bayramında kesilen Kurbanların etinden; başta Kurbanın sahibi olmak üzere, ev halkı, misafirler, fakirler ve yoksullar ve nasibi olan herkes yer.

Belki bir yıl boyunca evine et alamayanlar, Kurban sayesinde birkaç gün et yeme imkanı bulurlar. Bundan dolayı Kurban, Allah için yapılan bir ibadet olmanın yanında aynı zamanda iman kardeşliğini ve Sosyal yardımlaşmayı ve dayanışmayı geliştiren, güçlendiren ve feyizlendiren faziletli bir ibadettir. Onun içindir ki Kurbanı ikamet mahallinde kesmek daha efdâl ve daha faziletlidir. Kurban Bayramında kesilen bir kurbbanın eti genel olarak üç kısma ayrılır, bir bölümü ev halkı için ayrılır, bir bölümü misafirlere ikram için ayrılır ve ikram edilir. Bir bölümü de fakir ve yoksullara pay olarak ayrılır ve dağıtılır. Böylece müslümanlar Kurbanın ve Bayramın feyiz ve bereketini, sevap ve mükafatını yakınlarıyla ve dostlarıyla birlikte paylaşırlar Peygamberimiz bir hadisinde: “Size müjdeler olsun! Kesilen Kurbanın derisindeki tüylerin sayısı kadar size sevap vardır.

Kanının her damlası için mükafat vardır. Yarın Ahirette o sizin tarafınıza (sevap olarak) konur..” müjdelediği gibi kesilen Kurbanın her azası için sahibine ve ona iştirak edenlere sevap ve mükafat vardır. Kurbanınız makbul, Bayramınız mübarek olsun!

(muallimosman)